عقب ماندگی ایران در واکسیناسیون/ موانع داخلی واردات واکسن

منبع :  سلامت نیوز دسته بندی : سلامت و تغذیه کد خبر : 16709 3 سال قبل 298
سلامت نیوز:افراد شناخته شده بخش خصوصی واردات دارو و دو سخنگوی سازمان غذا و دارو و ستاد ملی مقابله با کرونا، در میزگردی که در کلاب هاوس همشهری برگزار شد، موانع و چالش های موجود بر سر واردات واکسن از سوی بخش خصوصی را بررسی کردند. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران، ناصر ریاحی، رئیس اتحادیه وارد کنندگان دارو، حسین سلاح ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران، نریمان صدری، یکی از وارد کنندگان واکسن کرونا، علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا و کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو و مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت، شرکت کنندگان در این میزگرد بودند.واکسیناسیون کرونا در ایران از 21بهمن با کادر درمان شروع شد. نزدیک به 3 ماه می گذرد و در شرایطی که سخنگوی سازمان غذا و دارو می گوید 2میلیون و 200هزار دوز واکسن وارد کشور شده اما آخرین اعلام وزارت بهداشت، از تزریق یک میلیون 314 هزار و 641 دوز واکسن حکایت دارد که نشان دهنده روند کند واکسیناسیون در کشور است. نکته دیگر اما واردات قطره چکانی واکسن است. 19دی سال گذشته، پس از دستور رهبری، واردات واکسن های مدرنا و فایزر از انگلستان و آمریکا ممنوع شد و گزینه های پیش روی ایران برای تهیه واکسن به اسپوتنیک روسیه، بهارات چین، چند برند چینی ازجمله سینوفارم و آسترازنکا محدود شد. اوایل فروردین سازمان غذا و دارو در فراخوانی از شرکت های خصوصی وارد کننده دارو خواست تا درصورتی که توانایی واردات واکسن دارند، درخواست شان را به سازمان غذا و دارو بفرستند. اما مشخص شد که این نخستین فراخوان سازمان نبوده و پیش از آن سه بار دیگر هم از این شرکت ها برای واردات واکسن، درخواست شده بود. پس از اعلام رسمی این سازمان، اما هیچ خبری از واردات واکسن از سوی این شرکت ها نشد تا اینکه دفتر ریاست جمهوری اعلام کرد اگر شرکت های خصوصی برای واردات واکسن با مشکل روبه رو هستند، به این دفتر نامه بزنند. بعد از آن بود که خبر رسید 3شرکت برای واردات اقدام کرده اند. اوایل هفته، رئیس سازمان غذا و دارو اما اعلام کرد که از نخستین فراخوان تاکنون 49شرکت برای واردات واکسن کرونا اقدام کردند که به 35شرکت معرفی نامه داده شد، با این حال تاکنون هیچ کدام از آنها به نتیجه ای نرسیدند. از آن طرف هم سخنگوی سازمان غذا و دارو تأکید کرد که این شرکت ها باید بروند از جایی واکسن بخرند که ما نتوانستیم و تأکید کرد که نباید از همان منبعی که دولت به سراغش رفته بخش خصوصی هم برود چرا که برای اعتبار کشور خوب نیست. هر چند او و رئیس سازمان غذا و دارو تأکید دارند که دولت ها موظف به واردات واکسن هستند نه شرکت های خصوصی. همه اینها در شرایطی است که واردکننده ها حرف های دیگری دارند. آنها می گویند ماجرا آنطور که مسئولان سازمان غذا و دارو می گوید نیست. شرکت های خصوصی تلاش کرده اند اما اقدام سازمان، دیرهنگام بوده. حالا هم موجودی واکسن در دنیا کم است. اواخر هفته گذشته هم پس از اعلام سازمان غذا و دارو درباره ممنوعیت واردات اسپوتنیک وی روسی و بهارات هند از سوی شرکت های خصوصی، دایره واردات این بخش هم کوچک تر شد. سازمان غذا و دارو همان موقع گفت که روسیه نتوانسته به تعهداتش برای واردات واکسن عمل کند و فعلا هم مرزها با هند بسته است.بنابراین نباید از این دو کشور واردات انجام شود. بخش خصوصی در شرایطی برای واردات واکسن کرونا در یک ماه گذشته و باوجود دستور صریح رئیس جمهور با بروکراسی های شدید وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو رو به رو شده است که روز گذشته مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با اشاره به عقب ماندگی ایران در واکسیناسیون اعلام کرد بهره گیری از ظرفیت بخش خصوصی می تواند راهکار مناسبی باشد. در این گزارش با ارائه جدولی از واکسیناسیون کرونا در کشورهای خاورمیانه، شمال آفریقا و همسایه ایران نشان داده شده است که کشورما از امارات متحده، بحرین، قطر، عربستان سعودی، مراکش، کویت، آذربایجان، اردن، لبنان، عمان، فلسطین و تونس در واکسیناسیون عقب تر است. طبق این جدول ایران هم اکنون درکنار کشورهایی مثل جیبوتی و سودان قرار گرفته است. ورود نخستین محموله واکسن بخش خصوصی تا 2هفته دیگرمسعود خوانساری، رئیس اتاق بارزگانی تهران به عنوان نخستین گروه از بخش خصوصی، در این میزگرد، درباره آخرین خبرها از واردات واکسن از سوی بخش خصوصی توضیحاتی داد: جلساتی با ستاد کرونا داشتیم که کارها با هماهنگی و مشارکت آنها انجام شود. اگر مراحل بوروکراسی کار سریع تر طی و مجوزها صادر شود ما می توانیم حداکثر در ۱۰ روز تا دو هفته آینده نخستین محموله واکسن های خریداری شده از سوی بخش خصوصی را وارد کنیم و بحث تزریق صورت گیرد. به گفته او، شرکت های دارویی که مسئولیت واردات دارو را برعهده دارند پذیرفتند که هیچ گونه سودی را از این محل برای خودشان درنظر نگیرند و صرفا واکسن را به قیمت تمام شده عرضه کنند از طرف دیگر مدیران و صاحبان کارخانه ها و واحدهای تولیدی پذیرفتند که تمام کارگران و پرسنل شان را به صورت رایگان واکسینه کنند؛ این اقدام بزرگی است و شاید چند هزار میلیارد تومان برای دولت صرفه جویی باشد و با کمال میل هم صاحبان واحدها پذیرفته اند که این کار را طبق مسئولیت اجتماعی، انجام دهند.بنابراین امیدوار هستیم با هماهنگی ستاد و سرعت بخشیدن به صدور مجوزها شاهد باشیم که کارگران واحدهای تولیدی بدون هیچ گونه پرداختی واکسینه شوند. به گفته خوانساری، ما برای اینکه طبق برنامه ریزی ها و پروتکل های کار واکسیناسیون در واحدهای تولیدی انجام شود، نامه ای به رئیس جمهور نوشتیم و در خواست کردیم که اولویت بندی ها و پروتکل ها در بحث تولید هم گذاشته شود و با ستاد کرونا هماهنگی ها صورت گیرد. بخش خصوصی 3هفته است برای واردات واکسن اقدام کرده ناصر ریاحی، عضو هیأت رئیسه اتاق تهران و رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو که در هفته های گذشته جزئیات خرید واکسن کرونا را از سوی بخش خصوصی دنبال کرده است، ادامه صحبت های خوانساری درباره مشکلات بخش خصوصی را گرفت. او به ماجرای فراخوانی که از سوی سازمان غذا و دارو برای مشارکت بخش خصوصی داده شده بود اشاره کرد: یک نکته اشتباهی مطرح می شود که سازمان غذا و دارو از آذر ماه فراخوان برای واردات دارو از سوی بخش خصوصی داده است درحالی که این سازمان فراخوانی نداده بود بلکه آن اول شرکت هایی که نمایندگی انحصاری تولیدکنندگان واکسن خارجی در ایران هستند (که 3شرکت هم بیشتر نیستند) مراجعه و اعلام آمادگی کردند و سازمان غذا و دارو هم پذیرفت، اما بعد که بحث این پیش آمد که خود دولت ها واکسن خریداری کنند، توجه به آن شرکت ها کمتر شد و از طرف دیگر هم مطرح می شد که تولید داخل بهمن و اسفند آماده می شود. تا اینکه 27، 28اسفند وزارت بهداشت اطلاعیه ای صادر و به شرکت های خصوصی اعلام کرد اگر مایل هستند می توانند واکسن وارد کنند اما منظور آن نامه این بود که واکسن را وارد کنند و در گمرک تحویل خود دولت بدهند. علاوه بر این فکر می کنم همین 3هفته پیش بود که نهاد ریاست جمهوری و خود آقای رئیس جمهور اعلام کردند بخش خصوصی بیاید با ارز نیمایی واکسن وارد کند و در بیمارستان های خصوصی به کسانی که تعجیل دارند برای واکسینه شدن به نرخ آزاد با هزینه خودشان بفروشد و در این بین هم شایعه شده بود که عهده ای برای واکسن زدن به خارج از کشور می روند و ارز صرف می کنند. او ادامه داد: هیچ شرکتی در ایران زیرساخت و امکانات نگهداری و حمل و از همه مهم تر تزریق آن را ندارد و حتی قرار شد پروتکل اولویت چگونگی تزریق واکسن داخل واحدهای تولیدی هم توسط ستاد کرونا و دانشگاه شهید بهشتی تنظیم شود. حدود 6500شرکت با فراخوانی که اتاق داده است برای تزریق واکسن در واحدهایشان اعلام آمادگی کرده اند و همینطور هم البته پیشنهادهای جدید در حال رسیدن است. ما باید فهرست این شرکت ها را بدهیم تا براساس اینکه کدام مشاغل بیشتر با معیشت مردم و زندگی روزمره آنها گره خورده اولویت بندی کنند تا همه صنایع و شرکت ها پوشش داده شود. به گفته او، شرکت های بخش خصوصی 3هفته است برای واردات واکسن اقدام کرده اند، اما اینکه شرکت های بخش خصوصی از کجا می خواهند واکسن تهیه کنند، اینها از عمده فروش ها واکسن خریداری می کنند، عمده فروش ها از کجا می آورند؟ نکته خیلی جالب و فرصت طلایی ای که الان وجود دارد این است که در تمام کشورها متوجه شده اند واکسیناسیون را نمی توانند به این سرعتی که پیش بینی می کردند انجام بدهند. او تأکید کرد: وقتی ما می گوییم 6میلیون دوز می توانیم وارد کنیم به این معنی نیست که این مقدار واکسن را یکباره وارد می کنیم چون ما امکان نگهداری این حجم را در کشور نداریم ولی این 6میلیون می تواند در 6 ماه وارد کشور شود. ما امکان واردات 3واکسن سینوفارم چین، آسترازنکا و اسپوتنیک وی را به کشور داریم که مورد تأیید وزارت بهداشت است. ریاحی تأکید کرد: ما نخستین چیزی که برای واردات نیاز داریم، نامه ای است که وزارت بهداشت به آن شرکت اجازه می دهد برای خرید واکسن مذاکره و خریداری کند و متعهد می شود که یا مباشرت کند در تحویل و تزریق واکسن یا نظارت دقیق داشته باشد و در غیراین صورت به ما نمی فروشند. بعد از این ما باید پروفرم ها را بگیریم و ثبت سفارش کنیم. مشکلی که اول پیش آمد این بود که صدور همین نامه ها بیش از یک هفته طول کشید. طبق تجربه شخصی می گویم نخستین پروفرم ها که ما ارائه دادیم، پیگیری هایش پس از یک هفته از سوی سازمان غذا و دارو انجام شد و بعد هم با پست برای ما فرستادند، نهایتا کار به این روش عملی نیست چون پروفرم های ما که یک هفته بعد تأیید شد، خودشان بیش از پنج روز اعتبار نداشتند و درنظر داشته باشید که عمده فروش مشتری های زیادی دارد و پروفرم ها با این شرایط پذیرفتنی نیست، البته با جلساتی که داشتیم، قرار است این مشکل حل شود و روند کار تسریع شود. شانس واردات واکسن کم است نریمان صدری از واردکنندگان دارو در همین نشست، در ادامه صحبت های ریاحی و خوانساری گفت: خرید و فروش واکسن در دنیا تا عید نوروز همچنان در دست بخش دولتی و شرکت های تولیدکننده بود. همچنین کشورها محدودیت هایی را اعمال می کردند و اصلا چیزی به عنوان واکسن آزاد وجود نداشت. یعنی اینطور نبود که اگر شما توانایی واردات را هم داشتید بروید در بازار جهانی به راحتی واکسن بگیرید، اگر واکسن هایی هم موجود بود برای سرمایه گذارانی بود که در بخش تحقیق و توسعه به شرکت ها کمک مالی کرده و شرط گذاشته بودند که مقداری دوز واکسن بگیرند تا بتوانند با قیمت بالاتری در دنیا بفروشند. به گفته او، بعضی از دولت های پولدارتر چک های با مبلغ بیشتری کشیدند و آنها توانستند واکسن را خریداری کنند و به مردم خود تزریق کنند. چنین شرایطی برایمان مناسب نبود. در دوره طلایی فروردین هم که واکسن آسترازنکا در بسیاری از کشورها تزریق نمی شد ما نتوانستیم به دلیل بوروکراسی از این فرصت استفاده کنیم. الان این شانس کمتر و کمتر هم شده است. واکسنی پشت مرزها نمانده در همین جای میزگرد اتاق همشهری در کلاب هاوس، علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم به جمع شرکت کنندگان پیوست و به مشکلات مطرح شده از سوی بخش خصوصی برای واردات واکسن، توضیح هایی داد. او گفت: واکسن تبدیل به یک کالای سیاسی شده است به طوری که دولت ها به وسیله آن به همدیگر امتیاز می دهند، مثلا روسیه با قراردادی که با آلمان برای فروش واکسن اسپوتنیک وی داشت، توانست بعضی از تحریم هایی که از سوی این کشور اروپایی لحاظ شده بود را حذف کند. به گفته او، شرکت تولید کننده واکسن روسی قدرت تولید ماهانه 5میلیون دوز واکسن را دارد اما به ایران وعده داده تا شهریور 60میلیون دوز واکسن تحویل دهد، درحالی که اگر تمام تولیداتش را به ایران اختصاص دهد، باز هم نمی تواند تا شهریور به تعهدش عمل کند. رئیسی گفت: نکته اینجاست که ما به هیچ وجه با تولید انبوه واکسن روبه رو نیستیم. اینگونه نیست که محموله های واکسن پشت در مرزها مانده باشد و کسی نباشد که به آنها مجوز ورود بدهد. با این همه به اعتقاد رئیسی، بخش خصوصی تجربه خوبی در واردات دارد و می تواند موفق باشد، اما در این باره بحث های سیاستگذاری مطرح است: وقتی سیاست کشوری اینگونه تعیین می شود که ما نمی خواهیم موش آزمایشگاهی شویم و در کارآزمایی بالینی شرکت نمی کنیم، یا واکسن تولیدی خودمان را استفاده می کنیم یا واکسنی که روی کل دنیا آزمایش شده باشد، آن وقت شرایط برای آن کشور متفاوت می شود. کشورهایی مثل امارات و ترکیه، در کارآزمایی واکسن چینی شرکت کردند، زمانی که مرحله سوم کارآزمایی بالینی سینووکس در حال انجام بود، ترکیه 19میلیون واکسن به مردم کشورش تزریق کرد. او به چالش های جدی برای خرید واکسن از چین اشاره کرد: چندی پیش اعلام کردم از چین 250هزار دوز واکسن سینوفارم خریداری کردیم، اما از سوی چین با هجمه های زیادی مواجه شدم که چرا اسم واکسن آورده شده است. به گفته آنها شرکت های خصوصی تولیدکننده واکسن در کشور چین مواداولیه مورد نیازشان را از آمریکا تامین می کردند و مدعی بودند اگر واکسنی به ایران بفروشند و اسم شان اعلام شود تحت تأثیر تحریم های آمریکا قرار می گیرند. رئیسی در پاسخ به این سؤال که ورود بخش خصوصی نمی تواند این مشکل را تا حدودی رفع کند، توضیح داد: برای خرید واکسن از تمام شرکت های تولید کننده فرمی باید پرشود که شامل این موارد است. اول اینکه شرکت هیچ تعهدی درباره عوارض جانبی واکسن ندارد. آنها هیچ تعهدی مبنی بر تحویل واکسن در زمان تاریخ تعیین شده ندارند و اگر تعهداتشان را انجام ندهند حق شکایتی وجود نخواهد داشت و سوم اینکه باید کل پول تحویل شود حتی اگر 5میلیون بخریم و آنها به تدریج تحویل دهند. در این زمان البته نهادهای نظارتی هم ورود می کنند و منتقد پرداخت پول برای کالایی هستند که وارد انبار نشده است. ما هم چاره ای جز قبول این شرایط نداریم. وزارت بهداشت خودش باید صلاحیت شرکت ها را مشخص کند در ادامه این میزگرد، کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو به میان صحبت ها آمد و به گونه ای ورود واردات واکسن از سوی بخش خصوصی را زیر سوال برد. او گفت: وقتی پروفورم ۵۰ دلاری واکسن آسترازنکا را یک شرکت ارائه می کند، آن هم به وسیله یک شرکت واسطه دیگر مسئله مورددار است، بسیاری از پروفورم ها به دست ما می رسد که کار گروه و ماموریت آن شرکت در حوزه واکسن نیست و مشخص نیست که رابطه آنها با شرکت های واکسن ساز چیست و اغلب موارد تردید جدی درباره پروفروم های خرید واکسن وجود دارد. می خواهند واکسن را به ۱۲ برابر قیمت وارد کنند. در پروفورم ۲.۵ تا ۱۲ برابری قیمت واکسن باید پرسید که واقعا دنبال چه چیزی هستیم؟ نباید انتظار داشت که وزارت بهداشت مجوز سفته بازی و فساد ارزی را بدهد و گاهی احتیاط می کنیم و این احتیاط ها منجر به سوءبرداشت ها می شود. اگر برای واکسن ۴ دلاری، پروفورم ۵۰ دلاری بیاید، علامت سوال جلوی آن وجود دارد و ما حق نداریم مجوز واردات این چنینی بدهیم. جهانپور با بیان اینکه با واکسن تقلبی و فیک مواجه هستیم، ادامه داد: تردید نکنید بسیاری از این پروفورم ها با اعداد و ارقام و حجم ارائه شده وجود ندارد. چنین تولیدهایی وجود ندارد که کسی بخواهد بفروشد. اکنون ۷ خط تولید در روسیه راه افتاده است و این کشور تولید بالایی ندارد و اینکه در اسفند یا فروردین کسی ادعای خرید ۲۰ میلیون دوز اسپوتنیک وی در ماه را کند، جای سوال دارد و باید این حق را به طرف مقابل بدهیم که در مورد واکسن ها تصمیم بگیرد. سخنگوی سازمان غذا و دارو اضافه کرد: اغلب موارد دوستان در دقیقه ۹۰ می گویند به ما نامه بدهد. ما در روسیه و چین و هند مذاکره کننده رسمی داریم و پیشانی مذاکرات سفیر ایران است و خرید درخواست شده را سفیر تایید نمی کند، چرا باید به بخش خصوصی یا غیردولتی به موازات سفیر خودمان نامه یا مجوز واردات واکسن بدهیم این در حالی است که به طور رسمی سفیر از طرف دولت یا وزارت بهداشت می خواهد مذاکره کند، استفاده از بخش خصوصی وقتی است که بخش دولتی نتواند آن ظرفیت را فعال کند. نامه ای می خواهند که بعد آن می شود مذاکره کننده موازی سفیر ایران در روسیه و هند و چین. سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: وقتی واکسن ۴ دلاری، ۱۵ و ۱۶ و ۲۰ دلار می خواهد عرضه شود، قطعا یک شکافی وجود دارد و کسانی که پروفورم ها را می آورند باید توضیح بدهند. وقتی واکسن ۱۰ دلاری با پروفروم ۲۵ تا ۷۰ دلاری می آید ماجرا دارد و پایان ماجرای واردات این واکسن ها در حالت خوش واکسن گیت است، ما رستوران می رویم و به ما می گویند دوستی داریم که می خواهد ۴۰ میلیون اسپوتنیک وی بیاورد و وزارت بهداشت نمی گذارد. این تفاوت قیمتی شاید در اسمش در شیک ترین حالت اسمش پورسانت باشد. منطق حکم می کند، واکسنی که ارزش آن امروز حدود ۴ یا ۵ دلار است، اگر تا ۵۰ دلار فاکتور شده مسئله دار است. جهانپور گفت: ممکن است بپرسید مراکش چطور توانسته ۸ میلیون دوز واکسن بیاورد؟ باید بگویم در آنجا هم از ظرفیت بخش خصوصی به جای بخش دولتی صورت نگرفته است. کدام کشور را می توانید مثال بزنید که بخش دولتی ۸ میلیون دوز واکسن وارد کرده باشد. الگوی غلبه بخش خصوصی بر بخش دولتی، ایالات متحده آمریکاست، در این کشور که حداقل ۳ واکسن تولید می شود. کدام شرکت آمریکایی آماده است بگوید که واکسن فایزر یا مدرنا را می خریم تا افراد ته صف نایستند. اولین اصل در مراقبت بهداشتی عدالت در دسترسی است و اگر واکسن در دسترس است، باید بر اساس اولویت بندی و الگوریتم منطقی توزیع و تزریق شود. در آمریکا وقتی ۲۵۰ میلیون دوز تزریق کرده اند، حداقل ۳۰۰ میلیون دوز دیگر در نوبت قرار دارند. بعد از 4 ماه واکسن قابل قبولی وارد نشده سخنان سخنگوی سازمان غذا و دارو البته در ادامه برنامه روم همشهری با واکنش های تند و صریح بخش خصوصی رو به رو شد و فعالان بخش خصوصی به اتهام زنی های سخنگوی سازمان غذا و دارو پاسخ دادند. ناصر ریاحی، عضو هیأت رئیسه اتاق تهران و رئیس انجمن وارد کنندگان دارو، گفت وزارت بهداشت باید در برابر ورود واکسن قلابی پاسخگو باشد، به همین دلیل باید مدارک هنگام حمل ونقل در گمرک بررسی شود، ضمن اینکه فردی که مسئول روابط عمومی وزارتخانه است چگونه ممکن از این موضوع اطلاعی نداشته باشد و این تعجب برانگیر است. بنابراین یا باید هماهنگ شود یا اصلا وارد چنین مسائلی نشود. او ادامه داد: ما با سازمان غذا و دارو و ستاد مقابله با کرونا و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توافق کردیم که فهرست اولویت در واحدهای تولیدی را برای ما تعیین کنند. اگر قرار بر گرفتن دستمزد برای بخش خصوصی هم است، باید این موضوع مشخص شود. به گفته ریاحی، وزارت بهداشت باید صلاحیت شرکت هایی را که اجازه وارد کردن واکسن به آنها داده می شود، مشخص کند. ریاحی ادامه داد: آقای جهانپور با توجه به اینکه من مدت هاست در زمینه واردات دارو مشغول به کار هستم پس می دانم نباید به گونه ای کار کنم که باعث نابودی من شود و در حال حاضر هم به خاطر مسوولیت اجتماعی در میدان هستم. ما در واقع جزء سپاه سلامت هستیم که فرمانده ما هم وزیر بهداشت است .تصمیم هم با وزارت بهداشت است. ریاحی در پاسخ به سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: شما در مورد واکسن گیت صحبت می کنید که اگر قرار باشد بخش خصوصی 10دلار اضافه تر بگیرد برای 30میلیون دوز می شود 300میلیون دلار. درصورتی که ما در این کشور عددهای میلیاردی هم داشته ایم که هیچ کدام به گیت هم نرسیده است. ولی آیا هم اکنون موضوع جان مردم قید و بند 10 دلار اضافه است در ادامه سخنگوی سازمان غذا و دارو که با واکنش صریح رئیس انجمن دارو سازمان رو به رو شد، گفت: مشکلی با پروسه ای که مطرح کردند نداریم و نظرم هم درباره وارد کنندگانی که شناسنامه دار هستند نیست. قطعا آقای ریاحی و دوستان دیگر که سال هاست در این حوزه فعال هستند، اعتبار خود را برای چند واکسن از بین نخواهند برد. بحث اصلی ما این بود که اگر وارد کننده می تواند، واکسن به قیمت معقول، اصیل و سالم وارد کند و در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد تا در مسیر درست توزیع شود. اما اگر در مسیر دیگری قرار گرفت، به عهده وزارت بهداشت نیست. ضمن اینکه در دنیا، تجربه موفقی در این زمینه نداریم، اگر قرار است در ایران چنین تجربه ای برای نخستین بار انجام شود، موضوع دیگری است. چرا 3 ماه است پاسخ نامه واردکننده ها را نمی دهید؟حسین سلاح ورزی نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در همین جا وارد بحث شد و خطاب به جهانپور گفت که: شما که می گویید وارد کننده هایی که در این میزگرد حاضرند، استثنا هستند، چرا 3 ماه است پاسخ نامه های همین استثناها را نمی دهید و با آنها مدارا نکرده اید؟ مسعود خوانساری هم با انتقاد از صحبت های جهانپور گفت: شما بیشترین ارتباط و تعامل را با مردم دارید و نمی توانید هیچ جور از زیر بار مسئولیت ها شانه خالی کنید. نمی شود جایی که قرار است موضوع مهمی در میان باشد، پز کار را بدهید و در جایی که مسئولیتی متوجه شما باشد، فقط توییت کنید. نمی توانید برای عملکرد نادرست خودتان ایران را با زیمباوه مقایسه کنید که چه مقدار واکسن زده یا از واکسن پولی استفاده کرده است. او ادامه داد: اگر بخش خصوصی هم کاری نکند، وزارت بهداشت می تواند واکسن تهیه کند؟ خوانساری با اشاره به جلسه موفقی که روز پنجشنبه در سازمان غذا و دارو با موضوع واردات واکسن برگزار شد، ادامه داد: از یک طرف رئیس جمهوری می گوید هر شرکتی می خواهد می تواند برای خودش واکسن وارد کند، رئیس سازمان و سخنگوی ستاد هم تأیید می کنند اما آقای جهانپور در یک فضای دیگر، به عنوان سخنگو، اقتدار بیشتری دارد و می گوید هر واکسنی که وارد شود باید تحویل وزارت بهداشت شود. معلوم نیست وزارت بهداشت چند متولی دارد. او در توضیح بیشتر گفت: آقای جهانپور، حتی اگر کسی قرار است واکسن 50دلاری بیاورد، باید او را به مقامات قضایی معرفی کرد. شما به شرکت هایی که صددرصد صلاحیت دارند، مجوز بدهید. وزارت بهداشت تکلیف خود را مشخص کند و بگوید چه کسی مسئول است. او گفت: اتاق تهران و شرکت های دارویی طبق مسئولیت اجتماعی خود و برای کمک و ‏حمایت از دولت و مردم وارد این میدان شده اند و این کار هیچ منافعی برای ما و این شرکت ها ندارد. به نظرم بهتر است دوستان به ‏جای ایجاد فضای فرافکنی، بروکراسی ها را بردارند تا هر چه زودتر واردات واکسن انجام شود. اگر نظام شبکه به هم بریزد، مخالف وارداتیم درباره این پرسش که آیا جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو، موافق واردات واکسن از سوی بخش خصوصی است یا خیر تأکید کرد: اگر بخش خصوصی بتواند در جایی که ظرفیت مازاد بر ظرفیت مذاکرات و تعاملات دولتی بوده واکسن وارد کند که باید پیشانی او را هم بوسید، پول نقد هم به او داد و از او خرید. ولی اگر نظام شبکه و توزیع را به هم بریزد خیر و قطعا مخالفم. جهانپور در پاسخ به سؤالی درباره محدودیت جدید سازمان غذا و دارو برای واردات واکسن از روسیه و هند هم گفت: این تصمیم به طور ثانویه به دلیل درخواستی است که آن دو کشور داشته اند یعنی از سوی دکتر جلالی سفیر ایران در مسکو، اتفاق افتاد، روسیه اذعان کرد واکسن در روسیه برای صادر شدن، فراتر از اختیارات دولت است و تحت نظارت مستقیم پوتین قرار دارد، بخش خصوصی هم گلایه دارند چرا آنجا برای ما مذاکره کننده نمی گذارید. این کشور، تاکنون 13میلیون دوز واکسن به 63کشور صادر کرده که ما هم 720هزار دوز از آن دریافت کردیم، من انتقادی به دولت پوتین ندارم، چون 5درصد از واکسنی که در دسترس داشته به ما اختصاص داده است. او در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه با توجه به محدودیت های تولید واکسن از روسیه که بنا به گفته سخنگوی ستاد مقابله با کرونا، 5میلیون دوز در ماه است، چرا با این کشور قرارداد 60میلیون دوزی بسته می شود، توضیح داد: فعلا توان تولید روسیه، همین اندازه است، اما با دیپلماسی مشترکی که در هند، ایران، کره جنوبی و الجزایر، آرژانتین و مکزیک آغاز کرده، پیش بینی آنها تا پایان سال 2021، 1.2میلیارد دوز است و به اتکای آن هم با ما قرارداد 60میلیون دوز امضا کرده است. ضمن اینکه ضریب تحقق آن را هم صددرصد درنظر نگرفته ایم. آیا جمع واکسن های تولید داخل در پلت فرم های مختلف و خرید و پیش مذاکرات روی کاغذ بیشتر از 240میلیون دوز هست؟ به گفته او، ضریب تحقق آنها در 3 ماه گذشته زیر 25درصد بوده است، پیش بینی می شود در 6 ماه دوم سال 2021ضریب تحقق هم حدود 50درصد خواهد بود. جهانپور تأکید کرد که ایران هنوز هیچ پولی برای خرید 60میلیون دوز واکسن روسی نداده است، قرار است زمانی که پروفرم هر بخشی که برای ارسال صادر شد، 50درصد هزینه و پس از ارسال و تحویل هم 50درصد بقیه پراخت شود.او درباره اینکه گفته می شود وزارت بهداشت مخالف ورود بخش خصوصی است، گفت: ابایی ندارم که بگویم فضا را به گونه ای جلوه می دهند که انگار کانتینرهای یخچال واکسن دور تا دور ایران را محاصره کرده اند اما وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مانع از وارد شدن آنها می شود. بحث های متعددی در این خصوص هست که بخشی از آن سیاسی، تجاری یا قانونی است. ولی اگر بخواهید بدانید از آنچه در کشور ما اتفاق افتاده راضی هستیم؟ خیر راضی نیستیم. رضایت زمانی حاصل می شد که حداقل نیمی از مردم کشور را واکسینه می کردیم، اما کشورهای دیگر هم هنوز به این عدد یا کسری از آن نرسیده اند. گرچه ممکن است تست تزریق واکسن آنها بیشتر از ما باشد. در اینجا ریاحی هم وارد بحث شد و درباره قیمت واکسن ها توضیح داد. او گفت: قیمت آسترازنیکا بین 5تا 6یورو است و اسپوتنیک وی بین 10تا 12یورو. من به رئیس سازمان غذا و دارو پیشنهاد دادم که حتما گواهی بازرسی از شرکت ها را بخواهند، چرا که واکسن ها باید در دمای خاصی حمل شوند و نمی توانند در انبارهای عمده فروشی وجود داشته باشند، بسیاری از کشورها هم که هنوز موفق به واردات نشده اند به دلیل همین مشکلات بود. همچنین از رئیس سازمان غذا و دارو خواسته شده بود به جای تأیید پروفرم ها در سفارت، هنگام ترخیص اسناد حمل و فاکتور و گواهی بازرسی را چک کنند. همچنین سلاح ورزی ، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: تا زمانی که نگاه سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت این باشد که نه از بخش خصوصی کمک بگیرد و نه مسئولیتی برای آن اعلام کند، چرا بخش خصوصی حیثیت خود را زیر سؤال ببرد و سرمایه اش را به خطر بیندازد؟ ضمن اینکه ممکن است دچار مشکلات قانونی هم شود. سؤالی که از جهانپور دارم این است که او می گوید اغلب شرکت های خصوصی معتبر نیستند که حداقل 3تا از آنها نماینده قدیمی شرکت های واکسن ساز هستند. حالا فرض کنید بنگاهی مثل اتاق بازرگانی به نمایندگی از بنگاه ها می گوید فلان شرکت معتبری که مورد تأیید شماست و سالانه میلیون ها دلار دارو برای شما وارد می کند می خواهد این واکسن را وارد کند و بعد هم به صورت رایگان از طریق کارخانه ها برای کارگران درنظر گرفته شود. این چه فسادی به دنبال دارد و چه تهدیدی برای بیت المال است؟ آقای جهانپور شما در توییتی نوشتید که معترض رانت نشو، مانع پورسانت نشو. شما بفرمایید این رانت و پورسانت قرار است نصیب چه کسی شود. نه کسی می خواهد از دولت ارز بگیرد و نه چیزی به دولت بفروشد. جهانپور به این سؤال پاسخ نداد. مسیرهای موردحمایت وزارت بهداشت برای واردات واکسن از سوی بخش خصوصیدر پایان جلسه علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد مقابله با کرونا کشور علیرضا رئیسی، گفت: بخش خصوصی به طورکلی می تواند به سه طریق واکسن وارد کند که ما با دو مسیر آن موافق هستیم. یک، بخش خصوصی واکسن وارد کند و در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد که خیلی عالی است. دو، بخش خصوصی واکسن وارد کند و در اختیار شرکت های خصوصی و تولیدی قرار دهد و آن ها هم به صورت رایگان واکسن را به نیروهایشان تزریق کنند. ببینید من بر رایگان بودن تأکید می کنم که برای ما خیلی مهم هست. البته یک سری شرط های کوچک هم داریم که مربوط به بحث های مراقبتی و فنی می شود. اینکه مشخصات افرادی که به آن ها واکسن تزریق می شود، باید در سامانه ما ثبت شود تا عوارض احتمالی آن بررسی شود، چون سلامتی افرادی که واکسن دریافت می کنند، برای ما مهم است و باید بدانیم که چه تعدادی از افراد واکسن زده اند. معمولاً شرکت ها و واحدهای تولیدی مراکز درمانی و درمانگاه هایی دارند و رعایت این نکاتی که گفتم جای نگرانی ندارد. روش سوم که ما با آن مخالف هستیم این است که بخش خصوصی واکسن وارد کند و به مردم بفروشد، ما با این روش حتماً مخالف هستیم. ما با روش اول و دوم کاملاً موافق هستیم ولی با نوع سوم فعلاً در این مقطع زمانی مخالف هستیم، بنابراین خیلی واضح و شفاف نظرم را درباره واردات واکسن از سوی بخش خصوصی اعلام کردم. او در ادامه گفت: اگر بخش خصوصی بتواند به روش اول و دوم که اعلام کردم واکسن وارد کند ما تشکر می کنیم چون با این کار بار زیادی از روی دوش ما برداشته می شود. یادمان باشد مشتری های گروه دوم چه کسانی هستند، شرکت های تولیدی. ما در ایام 14 ماه کرونا باوجود فشارهای زیادی اقتصادی و تحریم ها حتی یک لحظه شرکت های تولیدی را تعطیل نکردیم و آن ها هم واحدهایشان را تعطیل نکردند و البته انصافاً بیشترین رعایت پروتکل های بهداشتی را هم ما در شرکت ها و واحدهای تولید شاهد بودیم. این به نفع منافع ملی کشور است که هر چه سریع تر افراد شاغل در واحدهای تولیدی واکسینه شوند، بنابراین ما دست شرکت های خصوصی را می بوسیم که واکسن وارد کشور کنند و با این شرکت های تولیدی قرارداد ببندند و واکسن رایگان در اختیار نیروی های شاغل در این واحدها قرار گیرد و افراد واکسینه شوند؛ ما از این موضوع به شدت حمایت خواهیم کرد. سخنگوی ستاد مقابله با کرونا همچنین درباره ممنوعیت واردات واکسن از برخی کشورها هم توضیحاتی داد و گفت: ما الا روی مارک واکسن هیچ بحثی نداریم، بحث ممنوعیت واردات واکسن از کشور است؛ فقط ما از کشورهای آمریکا و انگلستان نمی توانیم واکسن خریداری کنیم و منع شده ایم ولی یادمان باشد همین واکسن آسترازنیکایی که وارد می کنیم یک پیشوند آکسفورد دارد والان همین آکسفورد- آسترازنیکا را از کره جنوبی وارد کرده ایم و هیچ ایرادی هم ندارد. در آینده هم اگر واکسنی در آمریکا و انگلیس تولید شود ولی در کشور دیگری هم تولید شود و ما برویم از آن کشور خریداری و وارد کنیم، هیچ منعی وجود ندارد. یعنی فرض کنید کسی برود و واکسن مادرنا را از آلمان یا هلند خریداری و وارد کند، هیچ ایرادی ندارد، فقط واردات واکسن از آمریکا و انگلستان ممنوعیت دارد.
مشاهده این خبر در سایت مرجع