بررسی توسعه صنعت گردشگری ایران با تاکید بر کارایی این صنعت

چکیده توسعه‌ی صنعت گردشگری به‌ویژه برای کشورهای در حال توسعه که دارای معضلاتی بسیاری از جمله بیکاری و اقتصاد تک‌محصولی هستند، بسیار حائز اهمیت است. در این بین کشور ایران دارای سرزمینی چهار فصل و با تمدنی چند هزار ساله، از نظر جاذبه‌های تاریخی، مذهبی، فرهنگی، طبیعی در رتبه‌بندی جهانی در ردیف 10 کشور نخست گردشگری قرار دارد. بدین منظور، با توجه به قابلیت‌ها و پتانسل‌های بالای کشور در بخش گردشگری هدف از این تحقیق بررسی توسعه‌ی صنعت گردشگری به کمک محاسبه‌ی کارایی این صنعت در تمامی استان‌های ایران به تفکیک گردشگران داخلی و خارجی بود. برای رسیدن به این هدف از آمار و اطلاعات سالانه گردشگری استان‌های کشور طی سال‌های 1390 الی 1396 استفاده شد و برای برآورد کارایی از تکنیک جدید تحلیل پوششی داده‌های فازی استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کارایی استان‌ها در بخش گردشگری داخلی بالاتر از بخش گردشگری خارجی بوده و در بین استان‌ها، تنها چهار استان، گیلان، تهران، مرکزی و کهکیلویه و بویر احمد از 31 استان در طی سال‌های مورد بررسی در بخش گردشگری داخلی دارای کارایی یک بودند، یعنی نسبت به سایر استان‌ها کاراتر عمل کردند. همچنین، هیچ استانی در زمینه‌ی گردشگری خارجی در طی 7 سال به کارایی یک نرسید. با توجه به نتایج، توسعه‌ی بخش گردشگری در هر دو دسته از طریق تحول در زیرساخت‌ها و تبلیغات گسترده در سطح ملی و بین‌المللی باید در اولویت متولیان امر قرار گیرد و مسئولین می‌توانند با توجه‌ی ویژه به بخش گردشگری خارجی، موجب ارزآوری، رشد و توسعه‌ی بخش گردشگری شوند.