شرایط استفاده از تبصره و تک ماده در دوره پیش دانشگاهی
شرایط استفاده از تبصره و تک ماده در دوره متوسطه دوم 1401 – 1402
برخی از دانش آموزان به دلایلی مانند بیماری یا موارد دیگر، شرایط حضور در امتحانات را ندارند و یا پس از شرکت در آزمون، نمره قابل قبولی را کسب نمی کنند. یکی از امکاناتی که برای این دسته از دانش آموزان در نظر گرفته شده است، قانون تک ماده می باشد. حال قانون تک ماده به چه معناست؟
چنانچه دانش آموزی در امتحانات خود نتواند نمره قبولی را کسب نماید و نمره سالانه او کم تر از حد نصاب قبولی باشد، می تواند برای دریافت نمره پذیرفته شدن از قانون تک ماده استفاده نمایند. شرایطی که داوطلبان مشمول استفاده قانون تبصره و تک ماده می شوند شامل حداقل معدل و کسب نمره در بازه مشخصی برای دروس امتحانی است.
دانش آموزان متوسطه دوم در صورت داشتن حداقل معدل 10 و کسب نمره بین 7 تا 10 در چهار درس، می توانند از قانون تک ماده و تبصره استفاده کنند.
فرق تک ماده و تبصره برای دوره دوم متوسطه 1401 – 1402
یکی از سوالات اصلی که ممکن است برای دانش آموزان ایجاد شود، تفاوت بین تک ماده و تبصره می باشد. در این خصوص لازم است بدانید که در آیین نامه جدید آموزش و پرورش برای متوسطه دوم، هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد. در واقع محصلان هر سه پایه تحصیلی دهم، یازدهم و دوازدهم اگر نتوانند نمره قبولی در یک یا چند درس را کسب نمایند اما مشمول قانون تبصره یا تک ماده باشند، بدون نیاز به شرکت مجدد در آزمون درس مربوطه می توانند در مقطع خود فارغ التحصیل شوند.
شرایط استفاده از تبصره و تک ماده برای دوره دوم متوسطه 1401 – 1402
دانش آموزان دوره دوم متوسطه (دهم، یازدهم و دوازدهم) برای فارغ التحصیلی در پایه تحصیلی خود لازم است تا در تمامی دروس آن مقطع نمره سالانه قبولی را کسب نمایند با این حال در صورتی که دانش آموزی شرایط زیر را داشت باشد می تواند از قانون تک ماده یا تبصره استفاده کرده و فارغ التحصیل شود.
- معدل کل دانش آموز باید بالاتر از 10 باشد.
- آخرین نمره دروس افتاده (سالانه، تابستانه یا غیر حضوری) حداقل 7 باشد.
- درس مربوطه از دروس شایستگی فنی و غیر فنی شاخه کار و دانش که حداقل نمره قبولی آن 12 است، نباشد.
- در دروس مهارتی و کارورزی نمی توان از قانون تک ماده استفاده نمود.
چند درس را می توان تک ماده کرد؟
با تغییر آیین نامه آموزشی، هر دانش آموز می تواند حداکثر در 2 درس نهایی و در 2 درس غیرنهایی (داخلی) از تبصره استفاده کند. یعنی اگر دانش آموزی 4 درس با نمره زیر 10 و بالای 7 داشته باشد و معدل او نیز بالاتر از 10 باشد، می تواند بدون شرکت مجدد در امتحان فارغ التحصیل شود.
حدنصاب قبولی در هر درس چند است ؟
دانش آموزی که بخواهد موفق به کسب وضعیت قبولی در دروس یک پایه شود می بایست در امتحانات خود نمره ای مشخص را داشته باشد. حدنصاب قبولی در هر درس نمره 10 و در دروس شایستگی های فنی و غیرفنی رشته فنی حرفه ای 12 است.
در رشته کاردانش مشخص کردن حدنصاب قبولی در استاندارد مهارت در بخش نظری و عملی، بر عهده دستگاه متولی استاندارد مهارت است و به این ترتیب احتمال اعمال تغییرات آن در هر سال وجود دارد. نظر نهایی وسط این نهاد به مدارس و دانش آموزان اعلام می گردد.
نمره قبولی دانش آموز چگونه محاسبه می گردد؟
دانش آموزان در حال تحصیل با وضعیت های تحصیلی گوناگون، نمرات متفاوتی را در یک سال دریافت می کنند. قبولی و یا ایجاد شرایط عدم قبولی برای دانش آموز منوط به کسب نمره قبولی در هر بخش است. نمره سالانه، تابستانه و غیرحضوری سه دسته مختلف از نمرات برای دانش آموزان می باشد. در ادامه روش محاسبه نمره قبولی هریک از آن هارا شرح داده ایم.
نمره سالانه
ممکن است زمانی که صحبت از قبولی به میان می آید، ذهن شما به سمت نمره کسب شده در برگه امتحانی برود، اما منظور از قبول شدن یا نشدن در امتحانات، در اکثر موارد همان نمره سالانه می باشد. برای آن که بهتر متوجه شوید، به فرمول زیر توجه فرمایید:
8 ÷[{(نمره مستمر نوبت اول × 1) + (نمره برگه نوبت اول × 2 )} + {(نمره مستمر نوبت دوم × 1) + (نمره برگه نوبت دوم × 4)}] = نمره سالانه
فرض کنید دانش آموزی توانسته است نمره مستمر نوبت اول و نوبت دوم 15 را کسب نماید و نمره برگه او در نوبت اول 13 بوده است. حال اگر نمره برگه نوبت دوم او 6 باشد، مطابق با فرمول بالا نمره سالانه او 10 خواهد شد و فرد شرایط قبولی درس و فارغ التحصیلی را بدون استفاده از تک ماده برای این درس کسب نموده است.
نمره تابستانه
افرادی که نتوانند در امتحانات خرداد ماه درسی شرکت کنند و یا به هر دلیلی حد نصاب نمره قبولی سالانه را کسب نکرده باشند، می توانند در کلاس های تابستانه مربوط به درس افتاده حضور پیدا کنند و در نتیجه نمره آن ها به صورت زیر محاسبه خواهد شد.
4 ÷[ (نمره ارزشیابی پایانی × 3 ) + (نمره مستمر × 1)] = نمره تابستانه
دانش آموزانی که بتوانند مطابق با محاسبات بالا نمره تابستانه حداقل 10 را کسب کنند، در درس مربوطه قبول خواهند شد.
نمره غیرحضوری
نمرات ارزشیابی استاندارد مهارت در شاخه کاردانش و همچنین واحدهایی که دانش آموز به صورت غیرحضوری در تابستان و یا سال تحصیلی اتخاذ می کند، برابر با نمره امتحان پایانی می باشد زیرا در این موارد نمره مستمر وجود ندارد.
اگر دانش آموزی نخواهد از تبصره استفاده کند، باید چه کند؟
ممکن است دانش آموزان دوره متوسطه دوم نخواهند از قانون تک ماده و تبصره استفاده کنند و خود را برای امتحانات شهریور ماه آماده نمایند. در این صورت دانش آموز می تواند با مراجعه به مدرسه خود، درخواستی کتبی مبنی بر شرکت در امتحانات شهریور ماه را داشته باشد. پس از شرکت در امتحانات شهریور ماه دو حالت پیش می آید:
نمره کسب شده در شهریور ماه از نمره خرداد ماه بالاتر است
در این صورت نمره شهریور ماه جایگزین خواهد شد.
نمره کسب شده در شهریور ماه از نمره خرداد ماه پایین تر است
در این صورت بالاترین نمره به ثبت خواهد رسید و دانش آموز می تواند در صورت تمایل از قانون تک ماده استفاده کند.
شرایط قبولی در دروس دوره دوم متوسطه پایه دهم و یازدهم 1401 – 1402
دانش آموز پایه دهم و یازدهم برای قبولی و اتمام پایه بایستی نمره سالانه 10 و بالاتر را کسب نماید. در جدول زیر وضعیت دانش آموزان بر اساس کسب نمره سالانه و برگه شرح داده شده است.
| شرایط قبولی در درس های پایه دهم و یازدهم | |||
| حالت های مختلف | نمره سالانه | نمره برگه امتحانی | وضعیت |
| 1 | 10 و بالاتر | نمره سالانه ملاک است (هر نمره ای ) | قبول |
| 2 | بین 7 تا 10 | نمره سالانه ملاک است (هر نمره ای ) | استفاده از تبصره و تک ماده |
| 3 | کمتر از 7 | نمره سالانه ملاک است (هر نمره ای ) | مردود |
شرایط قبولی در دروس دوره دوم متوسطه پایه دوازدهم 1401 – 1402
دانش آموزان پایه دوازدهم در حال حاضر با دو بخش دروس نهایی و غیر نهایی ور امتحانات پایان سال خود مواجه هستند. شرایط قبولی بر اساس نمره کسب شده در دروس نهایی و غیر نهایی این پایه با یکدیگر متفاوت است.
شرایط قبولی در دروس نهایی پایه دوازدهم
شرط اول: دانش آموز بایستی نمره سالانه 10 و بالاتر را کسب نماید.
شرط دوم: بایستی نمره برگه امتحانی او 7 و بالاتر باشد. (کمتر از 7 نباشد)
در جدول زیر شرایط قبولی بر اساس نمره سالانه و برگه امتحانی برای دروس نهایی پایه دوازدهم شرح داده شده است.
| شرایط قبولی در درس های نهایی پایه دوازدهم | |||
| حالت های مختلف | نمره سالانه | نمره برگه امتحانی | وضعیت |
| 1 | 10 و بالاتر | 7 و بالاتر | قبول |
| 2 | 10 و بالاتر | کمتر از 7 | استفاده از تبصره و تک ماده |
| 3 | بین 7 تا 10 | هر نمره ای | استفاده از تبصره و تک ماده |
| 4 | کمتر از 7 | کمتر از 7 | مردود |
شرایط قبولی در درس های غیرنهایی پایه دوازدهم
- در امتحانات غیرنهایی نوبت دوم، دانش آموزی در هر یک از درس ها قبول شناخته می شود که نمره سالانه او در هر درس کم تر از حدنصاب قبولی نباشد. (نمره 10 برای دروس نظری و نمره 12 برای درس های مهارتی رشته های فنی حرفه ای)
- اگر دانش آموزی پس از شرکت در امتحانات نوبت دوم نمره لازم را کسب نکند، می تواند با شرکت در امتحانات شهریور ماه درس های فاقد حدنصاب لازم، نمره قبولی را به دست آورد.
شرایط فارغ التحصیلی
- دانش آموزانی فارغ التحصیل شناخته می شوند که در همه درس های دوره دوم متوسطه رشته خود نمره قبولی را کسب کرده باشند و معدل کل آن ها کمتر از 10 نباشد.
- در صورتی که آخرین نمره درس (سالانه، تابستانی یا غیرحضوری) دانش آموزی از مجموع دروس دوره دوم متوسطه حداکثر در 4 درس (2 درس نهایی و 2 درس غیرنهایی) 7 و بیشتر و معدل کل او حداقل 10 باشد، فارغ التحصیل شناخته می شود.
- برای محاسبه معدل کل هر دانش آموز، تعداد واحدهای هر درس در نمره پذیرفته شده آن درس ضرب می شود و مجموع حاصل ضرب های به دست آمده، بر مجموع واحدها تقسیم می شود.
برای درک هر چه بهتر مفاهیمی که در این بخش به توضیح آن ها پرداختیم، می توانید مندرجات اینفوگرافیک ارائه شده در ادامه مقاله را مورد بررسی قرار دهید.
(جهت مشاهده، روی عکس کلیک کنید.)
بسیاری از دانش آموزان حتی با وجود کسب نمره قبولی در امتحانات پایان سال، معدل خوبی را به دست نمی آورند و با توجه به آن که معدل دوره دوم متوسطه، در کنکور سراسری و در پذیرش رشته های بدون کنکور نقش تعیین کننده ای دارد، لذا در صورتی که معدل شما پایین می باشد، می توانید از قانون ترمیم معدل کنکور نیز استفاده نمایید. برای اطلاع از جزئیات شرایط ترمیم معدل در کنکور می توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید.
نکات مهم 
- اگر دانش آموزی در امتحانات خود نتواند نمره قبولی را کسب نماید و نمره سالانه او کم تر از حد نصاب قبولی باشد، می تواند از قانون تک ماده استفاده نماید.
- تبصره و تک ماده در مقطع متوسطه دوم هیچ تفاوتی ندارند.
- برای استفاده از تک ماده باید شرایطی همچون داشتن معدل کل بالاتر از 10 و حداقل نمره 7 در آخرین نمره دروس افتاده (سالانه، تابستانه یا غیر حضوری) را رعایت نمود.
- درس مربوطه از دروس شایستگی فنی و غیر فنی شاخه کار و دانش که حداقل نمره قبولی آن 12 است، نباشد.
- در دروس مهارتی و کارورزی نمی توان از قانون تک ماده استفاده نمود.
- هر دانش آموز می تواند حداکثر در 2 درس نهایی و در 2 درس غیرنهایی (داخلی) از تبصره استفاده کند.
سوالات متداول
1- شرایط استفاده از تبصره و تک ماده در پایه دهم و یازدهم 1401 - 1402 چیست؟
چنانچه دانش آموزی دارای نمره سالانه 7 تا 10 و حداقل معدل 10 باشد، می تواند بدون شرکت مجدد در امتحان فارغ التحصیل شود.
2- شرایط قبولی در امتحانات نهایی پایه دوازدهم 1401 - 1402 شامل چه مواردی می باشد؟
در صورتی که آخرین نمره درس دانش آموزی از مجموع دروس دوره دوم متوسطه حداکثر در 4 درس 7 و بیشتر و معدل کل او حداقل 10 باشد، به عنوان فارغ التحصیل شناخته می شود.
3- دانش آموز پایه دوازدهم در سال تحصیلی 1401 - 1402 با کسب چه نمره ای مردود به شمار می رود؟
در صورت کسب نمره کمتر از 7 در برگه امتحانی و دارا بودن نمره سالانه کمتر از 7 مردود محسوب می گردد.
سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید…